Suy nghĩ tản mạn nhân ngày 20-11

 

Tôi biết về nghề dạy học bắt đầu từ ánh mắt hiền từ nhưng nghiêm nghị và giọng nói sang sảng mà ấm áp của cha mỗi khi ông đọc diễn văn kỷ niệm ngày hiến chương các nhà giáo Việt Nam.  Lúc bấy giờ, mọi ánh mắt đổ dồn lên sân khấu, tôi hành diện về cha vô cùng.  Hàng năm, cứ vào ngày 20-11, gia đình tôi lại đầy ắp tiếng cười. Cha mẹ tôi rưng rưng xúc động khi gặp lại học trò cũ. Còn tôi sung sướng khi được các  anh chị cưng chiều. Qua câu chuyện của các anh chị, tôi tự hào về mẹ lắm. Có lần mẹ dạy học, các bà, các cô đi chợ đứng nấp sau cánh cửa mải nghe quên cả giờ về. Còn cha tôi thì nổi tiếng về sự liêm khiết và trung thực. Cha chẳng bao giờ nhận từ học sinh và đồng nghiệp bất cứ thứ quà gì, cho dù đó là quà lễ tết. Cha cũng nổi tiếng về năng lực truyền đạt cho học trò. Thời của cha người ta chưa nói đến khái niệm dạy học lấy học sinh làm trung tâm. Nhưng cha đã tự tìm cho mình một phương pháp riêng. Chẳng hạn khi cha dạy học sinh làm văn tả cảnh, ông chẳng bao giờ dạy học trò phải viết như thế này, như thế này...Ông dẫn cả lớp ra sân trường, vườn trường quan sát. Rồi ông cho học sinh tập miêu tả, tả cây thì bắt đầu từ đâu, lá giống cái gì, hoa giống cái gì... Học trò và đồng nghiệp ai cũng nể phục và yêu mến cha.

Tôi biết về những vinh quang nghề nghiệp của cha mẹ, nhưng cũng biết về những khó khăn vất vả. Hàng đêm, khi anh em tôi đã đi ngủ thì cha mẹ mới bắt đầu ngồi vào bàn soạn giáo án hoặc chấm điểm cho học trò. Có những đêm mẹ thức trắng. Ngọn đèn dầu đã cháy đến giọt cuối cùng mà mẹ vẫn chưa đi ngủ. Có khi, cha mẹ thầm thì trao đổi đến khuya về một câu văn, hoặc một phương án dạy học trò. Để rồi sớm mai, chưa tới 7 giờ cha mẹ đã có mặt ở trường bắt đầu một ngày làm việc mới. Công việc vất vả, lương nhà giáo chật vật nhưng chưa bao giờ cha mẹ than vãn về nghề nghiệp của mình. Để rồi, mỗi năm, vào dịp tết nguyên đán, sau khi tiễn những học trò cuối cùng đến chúc tết, bên ấm trà nóng, cha lại mỉm cười tự hào: “nhà mình nghèo nhưng nghèo sang, các con nhỉ!”. Lúc ấy gia đình tôi lại rộn lên tiếng cười.

Chẳng hiều vì ảnh hưởng từ cha mẹ hay sao mà anh em tôi đều chọn nghề giáo. Các anh trai cũng lấy vợ làm giáo viên. Ngày mồng 3 tết hay ngày 20-11, gia đình tôi như mở hội. Có khi, cả nhà cùng ra tiếp khách mà chẳng nhận ra là khách của ai, chỉ đến khi học trò xưng tên, tuổi thì tất cả mới nhìn nhau cười xòa.

Tết năm 2011, chúng tôi mừng thọ cha mẹ tròn 70. Tôi còn nhớ mãi hình ảnh một ông khách đầu bạc, chân chống gậy đến chúc thọ cha mẹ. Ông không phải là khách mời nên gia đình tôi rất bất ngờ. Cha tôi ra đón khách mà chẳng nhận ra là ai nên ngỡ ngàng “chào cụ!”. Ông khách cười: “Thầy không nhận ra em sao. Em là đứa học trò đã bị thày đuổi về vào ngày mồng 3 tất của 50 năm về trước vì mang quà đến biếu.” . Cha tôi vẫn chẳng nhận ra vì ông đã đuổi biết bao nhiêu học trò như vậy. Chỉ đến khi mẹ vào, mẹ mới phát hiện ra cậu học trò năm xưa.Người khách rưng rưng xúc động đưa cho cha tôi một chiếc phong bì, và như sợ cha tôi từ chối, ông nói : “xin thầy đừng từ chối tấm lòng của ba thế hệ học trò của thầy ở nhà em gửi đến” . Và cha tôi đã nhận món quà. Đây là lần đầu tiên ông nhận phong bì biếu.

Những bài học từ cha, mẹ và gia đình đã thấm vào tôi từ bao giờ không biết, Để rồi bây giờ mỗi hành động, mỗi cử chỉ của tôi trước học trò đều xuất phát từ một ý nghĩ: “Đừng bao giờ để cha mẹ thất vọng về mình”